H σημασία της ναυτιλίας διεθνών τακτικών γραμμών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, ο ρόλος του ναυτιλιακού πράκτορα, οι προοπτικές ανάπτυξης των ελληνικών λιμένων σε ένα ανταγωνιστικό και μεταβαλλόμενο περιβάλλον και οι ευκαιρίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας για τους Νέους, αποτέλεσαν τα κύρια θέματα συζήτησης κατά την ενημερωτική εκδήλωση που συνδιοργάνωσαν η Διεθνής Ναυτική Ένωση και η Isalos.net, με θέμα «Liner Shipping, Agency, Ports & Logistics».
Την εκδήλωση ενημέρωσης της νέας γενιάς για τη liner ναυτιλία, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 21 Ιανουαρίου 2020, στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, χαιρέτισε ο Πρόεδρος της Διεθνούς Ναυτικής Ένωσης και Managing Director της Arkas Hellas S.A., κ. Φίλιππος Κωστόπουλος.
Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε η κυρία Χριστιάνα Καλογήρου, Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Στην αρχική της αναφορά σημείωσε ότι τα λιμάνια βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα του υπουργείου και, πέραν του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, ακόμη δέκα περιφερειακά λιμάνια θα ενταχθούν εντός toy 2020 σε ένα πρόγραμμα μετεξέλιξης σε ατμομηχανές περιφερειακής αλλά και εθνικής οικονομικής ανάπτυξης. Η κυρία Καλογήρου πρόσθεσε ότι πλέον τα ελληνικά λιμάνια αποκτούν έναν κομβικό ρόλο, καθώς συνδέουν τις θαλάσσιες τακτικές μεταφορές με τα δίκτυα διανομών της ΕΕ, της Ανατολικής Ευρώπης, της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου. Η Γενική Γραμματέας του ΥΝΑΝΠ, απευθυνόμενη στους νέους συμμετέχοντες στην εσπερίδα, κατέληξε ότι «όπως σε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, έτσι και στις τακτικές διά θαλάσσης μεταφορές, ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει έναν ξεχωριστό και μοναδικό ρόλο».
Στο πρώτο πάνελ συμμετείχαν σημαντικοί εισηγητές και εκπρόσωποι της επιχειρηματικότητας από το ναυτιλιακό πλέγμα του Πειραιά: κ. Νίκος Ροδόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της OnLine Data και Πρόεδρος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, κ. Αναστάσιος Βαμβακίδης, Εμπορικός Διευθυντής του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά Α.Ε., κ. Κωνσταντίνος Αχλαδίτης, Managing Director της Golden Cargo S.A. & Β΄ Αντιπρόεδρος του ΕΒΕΠ, ο κ. Φίλιππος Κωστόπουλος, Πρόεδρος της Διεθνούς Ναυτικής Ένωσης (ΔΝΕ) και Managing Director της Arkas Hellas S.A., και ο κ. Μηνάς Τσαμόπουλος, Δημοσιογράφος, Πρώτο Θέμα.
Η liner ναυτιλία και ο ρόλος του ναυτιλιακού πράκτορα
Στην εναρκτήρια εισήγησή του ο κ. Φ. Κωστόπουλος, ως Πρόεδρος της Διεθνούς Ναυτικής Ένωσης, στάθηκε στον κομβικό ρόλο του ναυτιλιακού πράκτορα τόσο στη Liner ναυτιλία όσο και στην εφοδιαστική αλυσίδα, ενώ επεσήμανε πως η ναυτιλία τακτικών γραμμών είναι η υπηρεσία μεταφοράς που προσφέρεται από τις ναυτιλιακές γραμμές μέσω των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: τη τακτική βάση των δρομολογίων αλλά και το σταθερό χρονοδιάγραμμα. «Ο ναυτιλιακός πράκτορας αποτελεί τον τοπικό εκπρόσωπο των ναυτιλιακών γραμμών και επομένως η ευθύνη του είναι σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές», τόνισε ο κ. Κωστόπουλος και συμπλήρωσε ότι στα βασικά καθήκοντα ενός πράκτορα είναι η διαχείριση του πλοίου στα τοπικά λιμάνια καθώς επίσης η προσέλκυση και διαχείριση του τοπικού φορτίου.
Σε ό,τι αφορά τις σύγχρονες τάσεις στη ναυτιλία γραμμών, ο κ. Κωστόπουλος τόνισε ότι οι μεγάλοι παίκτες στην αγορά είναι πλέον πολύ λιγότεροι και έχουν προχωρήσει σε συμμαχίες μέσω κοινοπραξιών ώστε να εμπλουτίσουν το παγκόσμιο ναυτιλιακό τους δίκτυο αλλά και να επιτύχουν μείωση του κόστους σε πλοία και λιμάνια μέσω οικονομιών κλίμακας. Έτσι εξηγείται ανέφερε η ναυπήγηση ολοένα και μεγαλύτερων containerships από τους κολοσσούς της αγοράς τα τελευταία 10 χρόνια.
Επιπλέον επισήμανε ότι οι εταιρείες αυτές προσβλέπουν στην καθετοποίηση των δραστηριοτήτων τους επενδύοντας σε λιμάνια, logistics αλλά ακόμα και στα πρακτορεία προκειμένου να προσφέρουν ολοκληρωμένες end to end υπηρεσίες μεταφορών. Επιπλέον, ο Managing Director της Arkas Hellas S.A υπογράμμισε ότι εξέλιξη της τεχνολογίας αποτελεί σημαντική ευκαιρία για τις Διεθνείς Τακτικές Γραμμές καθώς οδηγούν στην αυτοματοποίηση και απλοποίηση των διαδικασιών αλλά και στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Επίσης, ο κ. Κωστόπουλος παρουσίασε στους νέους τις προοπτικές αλλά και τις προκλήσεις απασχόλησης στο επάγγελμα του ναυτικού πράκτορα, ενώ ενημέρωσε τους παρευρισκόμενους για τη συμμετοχή της ΔΝΕ από το 2019 στη παγκόσμια ομοσπονδία Ναυτικών Πρακτόρων (FONASBA) αλλά και στην αρμόδια ευρωπαϊκή της επιτροπή την ECASBA. Επιπλέον, ο κ. Κωστόπουλος τόνισε την αποκλειστικότητα που πέτυχε η διοίκηση της ΔΝΕ μεσώ της συνεργασίας αυτής στην παροχή διεθνώς αποδεκτού «πιστοποιητικού ποιότητας ναυτικής πρακτόρευσης» αλλά και του μοναδικού διεθνώς αναγνωρισμένου «διπλώματος Πράκτορα».
«Η ναυτιλία αποτελεί έναν ακόμη κρίκο της μεγάλης εφοδιαστικής αλυσίδας, που ουσιαστικά εξυπηρετεί τη διακίνηση των εμπορευμάτων, των πρώτων υλών από το σημείο παραγωγής στο σημείο τελικής κατανάλωσης», ανέφερε κατά την αρχική του εισήγηση ο κ. Ν. Ροδόπουλος. Ο ίδιος επεσήμανε ότι η ναυτική πρακτόρευση, ιδιαίτερα για την Ελλάδα, διαδραματίζει κομβικό ρόλο για την ανάπτυξη και την εξυπηρέτηση όλων των μεγάλων Οίκων που προσβλέπουν στη διείσδυση σε κεντρικές αγορές. Η ναυτιλία γραμμών είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας, δεδομένου ότι «η Ελλάδα είναι ο κεντρικός κόμβος εισόδου των διεθνών εμπορευματικών ροών», όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε ο κ. Ροδόπουλος, ο οποίος επίσης συμπλήρωσε ότι «από τότε που η παραγωγή μετακινήθηκε στην Ασία με κέντρο την Κίνα, όλα τα εμπορεύματα έρχονται από εκείνα τα μέρη του κόσμου για να κατακτήσουν τις αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης».
Τα logistics και οι προοπτικές ανάπτυξης του λιμανιού του Πειραιά
Η γεωγραφική θέση του Πειραιά αποτελεί τον κυριότερο γνώμονα για την επιλογή του ως κέντρου μεταφόρτωσης, παροχής υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας και κέντρου διανομής (distribution) για την ευρύτερη περιοχή, επεσήμανε αρχικά ο κ. Α. Βαμβακίδης. «Ο Πειραιάς αποτελεί το πρώτο ευρωπαϊκό λιμάνι, μετά το Σουέζ, που έχει διασύνδεση με το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης. Για εμάς υπάρχει η πεποίθηση χρόνων ότι τα logistics θα πρέπει να είναι η πρώτη βιομηχανία της χώρας». Ο Εμπορικός Διευθυντής του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά Α.Ε. επιχείρησε να συγκρίνει την Ελλάδα με άλλες χώρες, ως κέντρα logistics, τονίζοντας ότι «Μελετητές αναφέρουν ότι το 60% του ΑΕΠ της Ολλανδίας αφορά υπηρεσίες logistics και προστιθέμενης αξίας σε φορτία με προορισμό χώρες εκτός Ολλανδίας. Εάν η Ελλάδα καταφέρει να πάρει το 1/3 αυτού του φορτίου, τότε τα έσοδα της χώρας μόνο από τους δασμούς θα αγγίξουν τα 1,6 δις ευρώ».
Ο κ. Βαμβακίδης στάθηκε και στις υπηρεσίες μεταποίησης και μεταφόρτωσης, η αναγκαιότητα των οποίων εδράζεται στο γεγονός ότι τα μεγέθη των πλοίων αυξάνονται διαρκώς για να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακος, επισημαίνοντας ωστόσο ότι τα φορτία μεταφόρτωσης έχουν κόστος και αφήνουν μικρά περιθώρια κέρδους για οποιοδήποτε λιμάνι: «Αυτό που πρέπει να σκεφτούμε είναι το πώς θα φέρουμε φορτία εδώ, πώς θα παραμένουν και θα εξυπηρετούνται από εδώ, έτσι ώστε να παραχθεί μεγαλύτερο έσοδο για την τοπική και για την εθνική οικονομία», επεσήμανε χαρακτηριστικά. Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τον Προβλήτα 4 του λιμανιού του Πειραιά, προκειμένου αυτό να εξυπηρετεί τις ανάγκες των μεγάλων συμμαχιών στη liner ναυτιλία, όπως η 2M, OCEΑN3 και ΤΗΕΑ. Η ροή των Containers με σιδηρόδρομο από και προς την Κεντρική Ευρώπη μέσω του Πειραιά διπλασιάστηκε το 2019, επεσήμανε επίσης, και αναφερόμενος στη σιδηροδρομική σύνδεση με την Ευρώπη τόνισε ότι «είναι δεδομένο ότι το τρένο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί το πλοίο […] τα φορτία που στοχεύουμε και μπορούμε να διαχειριστούμε από τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη προς την Κεντρική Ευρώπη είναι τα ακριβά φορτία, αυτά για τα οποία το κόστος του χρήματος είναι σημαντικότερο από το κόστος μεταφοράς».
Ο Πειραιάς είναι σε θέση να ανταγωνιστεί τα λιμάνια της Ολλανδίας σε θέματα logistics, δεδομένης της γεωγραφικής του θέσης, «το θέμα είναι πώς και σε τι βαθμό», σημείωσε αρχικά ο κ. Κ. Αχλαδίτης. Ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι η θαλάσσια εφοδιαστική αλυσίδα δεν έχει αναπτυχθεί τόσο ώστε να ακολουθεί τον ρυθμό ανάπτυξης και την εξωστρέφεια της ελληνικής ναυτιλίας, σημειώνοντας επίσης την ανάγκη να αλλάξει το νομοθετικό περιβάλλον αλλά και να υπάρξει κίνητρο ώστε να ενισχυθεί ο εφοδιασμός των πλοίων (υλικά, πετρέλαια, μηχανήματα κ.λπ.) και συνεπώς να εμφανιστούν και να αναπτυχθούν νέες εταιρείες γύρω από το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. «Έχουμε τη δυνατότητα να αναπτύξουμε τον Πειραιά ως το κύριο λιμάνι εφοδιασμού της ναυτιλίας». «Η μεταποίηση είναι το βήμα για την μεγάλη ανάπτυξη […] η ροή εμπορίου καθορίζει την ανάπτυξη του κάθε λιμανιού».
Ο Managing Director της Golden Cargo S.A. και Β΄ Αντιπρόεδρος του ΕΒΕΠ σχολίασε με καυστικό τρόπο ότι το τελωνειακό θεσμικό πλαίσιο δεν είναι ελκυστικό αυτή τη στιγμή για τη διαχείριση εμπορευμάτων τρίτων και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να δοθεί κίνητρο στις ελληνικές εταιρείες να επενδύσουν αλλά και σε αυτές που έφυγαν στο εξωτερικό να επιστρέψουν, καθώς η πρωτογενής παραγωγή εκλείπει στη χώρα μας. Αναφερόμενος στις διεθνείς εξελίξεις γύρω από τα logistics, σημείωσε ότι υπάρχει η τάση από τους μεγάλους παίκτες της αγοράς να ελέγχουν την παραγωγή και την κατανάλωση, ενώ για την ανάπτυξη της βιομηχανίας στην Ελλάδα ανέφερε ότι απαιτείται συνέργεια, δεδομένου ότι η χώρα είναι εξαρτώμενα εισαγωγική.
Στις πρόσφατες εξελίξεις για το κέντρο logistics του Θριασίου αναφέρθηκε από την πλευρά του ο κ. Ροδόπουλος, τονίζοντας ότι είναι απαραίτητος ένας στρατηγικός σχεδιασμός αλλά και η επικαιροποίηση των συμβάσεων προκειμένου μεγάλες εταιρείες να αποθηκεύουν τα φορτία τους και εν συνεχεία αυτά να μεταφέρονται στην Ευρώπη. «Χρειάζεται ένα cluster που θα μπορέσει να βοηθηθεί από όλες τις υγιείς δυνάμεις της επιχειρηματικότητας και θα προσελκύσει φορτία», σημείωσε χαρακτηριστικά. Επιπροσθέτως, ο ίδιος αναφέρθηκε στο φιλόδοξο κινεζικό σχέδιο του «Belt and Road Ιnitiative» και στην επίδρασή του στον Πειραιά, τονίζοντας ότι, καθώς εντείνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας και τα κινεζικά συμφέροντα καλοβλέπουν τις αγορές της Ευρώπης, η Ελλάδα δύναται να βγει σημαντικά κερδισμένη από τα logistics. Και ο κ. Ροδόπουλος στάθηκε στην ανάγκη μεταποίησης, σημειώνοντας ότι πρέπει να γίνουμε cargo owners, καθώς από τα 5 εκατ. TEUs που διακινήθηκαν το 2019 από το λιμάνι του Πειραιά, ούτε τα 350.000 ΤΕUs δεν ήταν ελληνικά.
Η παρουσία της COSCO στον Πειραιά δημιουργεί προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία;
Σε ερώτηση για το κατά πόσο η παρουσία της COSCO στον Πειραιά είναι προστιθέμενης αξίας για την ελληνική οικονομία, ακούστηκαν ενδιαφέρουσες και αντικρουόμενες απόψεις, καθώς μερίδα εισηγητών θεωρεί ότι υπάρχουν άμεσα και έμμεσα οικονομικά οφέλη για τη χώρα μας (θέσεις εργασίας, εισφορές κ.λπ.), ενώ άλλοι εξέφρασαν την άποψη ότι, καθώς τα φορτία έρχονται και φεύγουν άμεσα, ο θετικός αντίκτυπος του κινεζικού κολοσσού δεν είναι αυτός που θα μπορούσε να είναι εάν υπήρχαν υποδομές στην ενδοχώρα, για να εκμεταλλευτούν την αύξηση των διερχόμενων φορτίων.
Το 2ο πάνελ με θέμα “Οι προκλήσεις της στελέχωσης και δυνατότητες εξέλιξης στη Ναυτιλία”: κ. Κωνσταντίνος Μούσκος, Γενικός ∆ιευθυντής της GAC Greece & Γενικός Γραµµατέας της ∆ιεθνούς Ναυτικής Ένωσης, κα Έλπη Πετράκη, ENEA Management, Β’ Αντιπρόεδρος της ΕΕΝΜΑ και Αντιπρόεδρος της WISTA Hellas,
κ. Ανακρέων Ματαράγκας, ∆ιευθύνων Εταίρος της Linergents Shipping Ltd. & Αντιπρόεδρος του ∆.Σ. της ∆ιεθνούς Ναυτικής Ένωσης,
κ. Σωτήρης Θεοφάνης, Πρόεδρος και ∆ιευθύνων Σύµβουλος του Οργανισµού Λιµένος Θεσσαλονίκης και ο κ. Μηνάς Τσαμόπουλος, Δημοσιογράφος, Πρώτο Θέμα.
Οι προκλήσεις της στελέχωσης και οι δυνατότητες εξέλιξης στη Ναυτιλία
Οι προκλήσεις της στελέχωσης και οι δυνατότητες εξέλιξης στη ναυτιλία ήταν το θέμα συζήτησης του δεύτερου πάνελ της εσπερίδας, στο οποίο συμμετείχαν ο κ. Σωτήρης Θεοφάνης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, ο κ. Ανακρέων Ματαράγκας, ∆ιευθύνων Εταίρος της Linergents Shipping Ltd. και Αντιπρόεδρος του ∆Σ της ∆ιεθνούς Ναυτικής Ένωσης (∆ΝΕ), ο κ. Κωνσταντίνος Μούσκος, Γενικός ∆ιευθυντής της GAC Greece και Γενικός Γραµµατέας της ∆ιεθνούς Ναυτικής Ένωσης (∆ΝΕ), και η κ. Έλπη Πετράκη, ENEA Management, Β΄ Αντιπρόεδρος της ΕΕΝΜΑ και Αντιπρόεδρος της WISTA Hellas.
Κατά την αρχική του τοποθέτηση, ο κ. Σ. Θεοφάνης εστιάστηκε στις απαραίτητες δεξιότητες με τις οποίες οι νέοι απόφοιτοι αλλά και οι ήδη εργαζόμενοι θα πρέπει να είναι εφοδιασμένοι για να σταδιοδρομήσουν στη λιμενική βιομηχανία. Ο κ. Θεοφάνης σημείωσε ότι, πέραν των όποιων επενδύσεων, είναι αναγκαία η σύνδεση των πανεπιστημίων με τη βιομηχανία, αναφερόμενος και στο παράδειγμα των ΗΠΑ, όπου η εκπαίδευση των νέων γίνεται με την παρουσία μελών της αγοράς. Κατά τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΟΛΘ, υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες απασχόλησης στον εν λόγω κλάδο, καθώς τώρα ουσιαστικά ανθίζει στη χώρα μας. «Το να χτίσεις στελέχη δεν είναι εύκολο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Θεοφάνης, που επικεντρώθηκε και στην πρωτοβουλία «Εξάντας», η οποία ουσιαστικά αποτελεί μια προσπάθεια κατάρτισης των στελεχών του ΟΛΘ, που θα επεκταθεί από τα τέλη του τρέχοντος έτους.
Για τη διείσδυση της τεχνολογίας στον κλάδο, ενστερνιζόμενος την άποψη συναδέλφου του στις ΗΠΑ, τόνισε ότι «μπορεί να έχουμε αυτοματοποιημένα ή ημι-αυτοματοποιημένα λιμάνια, αλλά αυτόνομα λιμάνια δεν μπορούμε να έχουμε ποτέ, γιατί είναι τέτοια η πολυπλοκότητα της λήψης των αποφάσεων, που δεν μπορείς να περάσεις σε μία γραμμή». Παράλληλα σημείωσε ότι αλλάζουν πλέον οι δεξιότητες της εργασίας λόγω της ψηφιοποίησης και των καινοτομιών που συναντώνται σε όλο το φάσμα της ναυτιλιακής ζωής.
Από την πλευρά του ο κ. Α. Ματαράγκας, εξέφρασε την άποψη ότι ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης στη ναυτιλιακή πρακτόρευση διεθνών τακτικών γραμμών εξακολουθούν να υφίστανται όπως υπήρχαν στο παρελθόν, με την ειδοποιό διαφορά ότι το πλαίσιο λειτουργίας και οι απαιτήσεις μεταβάλλονται, λόγω της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας. Υπογράμμισε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι ελληνικές εταιρείες πρακτόρευσης διεθνών τακτικών γραμμών λογίζονται μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίως. Αναφορικά με τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη σταδιοδρομία των Νέων στον εν λόγω κλάδο, ο κ. Ματαράγκας ανέφερε ότι «η υπομονή και η επιμονή δεν λογίζονται ως δεξιότητες, ωστόσο στο χώρο μας καθίστανται απαραίτητες». Ο ίδιος παρότρυνε τους Νέους που συμμετείχαν στην εκδήλωση να επιδιώξουν πάση δυνάμει να (μα)θητεύσουν δίπλα σε εκλεκτούς ανθρώπους και επαγγελματίες. Σε ό,τι αφορά τις Γυναίκες Αξιωματικούς του Εμπορικού Ναυτικού, ο Αντιπρόεδρος του ∆.Σ. της ΔΝΕ εξέφρασε την αισιοδοξία πως η εταιρική κουλτούρα σταδιακά αλλάζει, με αιχμή του δόρατος τις ναυτιλιακές εταιρείες στις οποίες ηγούνται γυναίκες.
Στο επάγγελμα του ναυτικού πράκτορα στάθηκε αρχικά ο κ. Κ. Μούσκος, ο οποίος ανέφερε ότι ένας πράκτορας είναι υπεύθυνος για διαδικασίες ελλιμενισμού, για το πρόγραμμα φόρτωσης-εκφόρτωσης και για την εξασφάλιση των σχετικών αδειών. Ακόμη σημείωσε ότι η δουλειά του πράκτορα είναι υβριδική, καθώς λειτουργεί και ως booking agent, να βρει δηλαδή φορτία για λογαριασμό του εκάστοτε πλοιοκτήτη. Ο Γενικός Γραµµατέας της ΔΝΕ ανέφερε ότι οι νέοι που επιθυμούν να εισέλθουν στον κλάδο θα πρέπει να ψάχνουν διαρκώς πληροφορίες αλλά και να τις αμφισβητούν, καθώς επίσης και να συνομιλούν με ανθρώπους του χώρου. Κατά τον κ. Μούσκο, η τεχνολογία αναπτύσσεται με τάχιστους ρυθμούς και δημιουργεί νέα δεδομένα, αλλά από την άλλη εγκυμονεί και κινδύνους, μπροστά στους οποίους οι εταιρείες θα πρέπει να προετοιμάζουν και να εκπαιδεύουν τους εργαζομένους τους. Έκρουσε παράλληλα τον κώδωνα του κινδύνου για τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης και την επίδρασή της στον ανθρώπινο παράγοντα, παρατηρώντας ότι ο άνθρωπος οφείλει να έχει κρίση και να μην εισακούει «τυφλά» σε ό,τι επιτάσσει η τεχνολογία.
Πλέον καθίσταται πιο εύκολο για μια γυναίκα να ανελιχθεί στη στεριά, και σε αυτό έχει συμβάλει αρκετά ο ΟΗΕ με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, στους οποίους περιλαμβάνεται η ισότητα και η διαφορετικότητα, τόνισε η κ. Ε. Πετράκη αρχικά. Η συνεχής εκπαίδευση σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο περιβάλλον είναι αναγκαία κατά την κ. Πετράκη, που σημείωσε επίσης ότι είναι πιο δύσκολο για μια γυναίκα να αποδείξει ότι είναι σοβαρή στη δουλειά της. Η ίδια πρόσθεσε ότι η εκμάθηση βασικών νομικών όρων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τους αυριανούς πρωταγωνιστές της ναυτιλίας, ενώ, αναφερόμενη στην τεχνολογία, υπογράμμισε ότι «οφείλουμε όλοι να είμαστε ενημερωμένοι». H Β΄ Αντιπρόεδρος της ΕΕΝΜΑ και Αντιπρόεδρος της WISTA Hellas συμπλήρωσε ότι η τεχνολογία έχει «εξαφανίσει» κάποια επαγγέλματα της θάλασσας και ότι σε αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, όπου η μορφή της εργασίας αλλάζει άρδην, απαιτούνται νέα ταλέντα και δεξιότητες. Κατέληξε, ωστόσο, ότι «στα γραφεία είμαστε για να εξυπηρετούμε το καράβι, να το βοηθήσουμε και όχι να απαιτούμε από αυτό».